latający uniwersytet
  • Niespełna kilkuletnie dzieci

    7.10.2021
    7.10.2021

    Dzień dobry, czy poprawne będzie sformułowanie  niespełna kilkuletnie dzieci w odniesieniu do grupy dzieci w wieku od kilku miesięcy do trzech lat?

  • Odmóżdżyć
    7.06.2019
    7.06.2019
    Wg sjp.pl odmóżdżenie to ogłupienie. Wg Wikipedii to śmierć mózgowa. Jak zatem rozumieć sformułowania typu Jest to książka, którą można przeczytać tylko dla odmóżdżenia czy lekka komedia dla odmóżdżenia? Z kontekstu można domniemywać, że chodzi o relaks, ale czy to nie za daleko idąca interpretacja?
  • od najmłodszych lat
    26.09.2014
    26.09.2014
    Szanowni Państwo,
    chciałabym spytać, czy wyrażenia od najmłodszych lat można użyć, gdy osoba, do której się ono odnosi, nie jest podmiotem (także domyślnym) w zdaniu. Logika podpowiada, że zdanie „Od najmłodszych lat ojciec opowiadał Marii historie rodzinne”, jeśli chodzi o najmłodsze lata Marii, jest niepoprawne. Nie wiem jednak, czy uprawnione będzie rozwinięcie tego frazeologizmu (od jej najmłodszych lat?).
    Z góry serdecznie dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
  • Oko jako nazwisko
    1.03.2019
    1.03.2019
    Szanowni Państwo,
    dlaczego nazwisko Oko odmieniamy tak jak nazwiska Kościuszko, a nie jak rzeczownik pospolity oko. Wiem, że nazwiska słowiańskie zakończone na -o odmieniamy wedle deklinacji żeńskiej, gdy przed -o występuje spółgłoska twarda, zaś według deklinacji męskiej, gdy spółgłoska ta jest miękka. Interesuje mnie jednak, dlaczego nazwisko Oko powinniśmy odmieniać jako Oki, Oce, Okę…, a nie jako Oka, Oku itd. Tłumaczy to po prostu tradycja czy może chodzi o głębsze racje merytoryczne?
  • organa, urzęda, alimenta
    12.09.2008
    12.09.2008
    Szanowni Państwo!
    Interesuje mnie poprawność takich tworów, jak: organa, alimenta, urzęda itp. Słyszę tego coraz więcej i wydaje się, że ludzie używający tychże przekonani są o ich zgodności z zasadami języka polskiego. Może jednak nadal urzędy, alimenty i organy?
  • Orzeczenie imienne a orzeczenie modalne

    13.05.2024
    13.05.2024

    Dzień dobry,

    czy czasownik „być” zawsze musi być używany w połączeniu z imiesłowem biernym czasowników niedokonanych (tak wyczytałem w poradni językowej jednego z uniwersytetów)? Mam bowiem takie zdanie: „Forma zajęć musi być dobrana do wieku uczestników”. Czy jest ono błędne i „być” koniecznie należy zmienić na „zostać”?

  • O whisky i wkiskey
    10.05.2018
    10.05.2018
    Szanowni Państwo,
    WSO notuje zarówno hasło whisky, jak i whiskey. Wybór pisowni jest chyba związany z krajem pochodzenia, a może wręcz z konkretną marką? Czy mogliby Państwo przybliżyć kwestię poprawnego używania tych zapisów w polskich tekstach?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • państwo Grudowie
    23.12.2008
    23.12.2008
    Szanowni Państwo!
    Dwa lata temu wyszłam za mąż i dotychczas nie dowiedziałam się, jak poprawnie odmienia się moje nowe nazwisko – Gruda. Czy powinniśmy przedstawiać się: Iwona i Sylwester Grudowie, czy też Gruda? A jak będzie w dopełniaczu – Grudów? Jak nazywa się nasza córeczka – Grudówna czy Grudzianka? Mam nadzieję, że może to być potraktowane jako jedno pytanie.
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Z poważaniem
    Iwona Minakowska-Gruda
  • płk pil. dr Adam Nowak
    18.03.2003
    18.03.2003
    Czy stopień pil. piszemy przy nazwisku, czy też przed stopniem dr? Jaki jest to stopień: naukowy czy zawodowy?
  • Pochodzenie oboczności wśród męskich form odmiany liczebników dwa, trzy, cztery oraz męskoosobowych form liczebników (w ogólności).

    12.03.2021
    12.03.2021

    W połączeniach liczebnik-rzeczownik, rzeczownik ma niekiedy niestandardową odmianę. Wszystkie liczebniki oprócz „dwa”, „trzy”, „cztery” (oraz 22, 23, 24 itd.) zachowują się w mianowniku i bierniku nieco jak rzeczowniki – poprzedzają rzeczowniki w dopełniaczu. Tymczasem, gdy po liczebniku występuje rzeczownik rodzaju męskoosobowego, charakter rzeczownika przyjmują również liczebniki „dwa”, „trzy”, „cztery” (dwóch mężczyzn; w mianowniku – opcjonalnie dwaj mężczyźni). Skąd taka niekonsekwencja?

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego